Vijverjuffer Lestes sponsa

26 juni 2016  16.00 - 18.30, half bewolkt, weinig wind na regenbui, 16 graden

Het schijnt zomer te zijn. Afgelopen week bleek dat twee dagen uit de temperatuur, boven de dertig graden! Verder heel veel zware buien, onweer, benauwd, bewolkt, grote temperatuurwisselingen. 

Ik verwachtte niet al te veel vandaag, maar was toch zeer benieuwd of ik bij het nieuw ontdekte ven wat bijzonders zou aantreffen.

De lokatie is erg mooi, ingebost als het ware, moeilijk te vinden achter een Twents landhek en dan nog een min of meer onbegaanbaar paadje. Ik zag een stuk of drie Glazenmakers, achter elkaar aan vliegend langs de rand van het ven. Zo nu en dan kwamen ze in het zand zitten, daar kon ik een foto maken.  Wat wetenswaardigheden over libellen: ze voeden zich met andere insecten, die ze in de vlucht vangen. Dat doen ze met hun poten, die borstels hebben. Tijdens het jagen houden ze die poten naar voren gericht en maken er een soort vangkorfje van. Het mannetje verdedigt zijn territorium tegen andere mannetjes. Een libel heeft vier vleugels die onafhankelijk van elkaar kúnnen werken.

Glazenmaker Orthetrum cancellatum mannetje

 

 

De vorige keer hoorde ik hier veel kikkers kwaken, nu was het stil. Langs het grotere pad, evenwijdig aan de Kersdijk, loopt een diepe sloot. Het water stroomde er behoorlijk hard doorheen, met klaterende geluiden als gevolg. De paden in de Kersdijk waren ook weer - als vanouds - modderig.

Hazelaar met hazelnoten in wording

Aan het pad naar het ven staan onder meer wat Hazelaars, waarin al hazelnoten in wording te zien zijn. Wat een grappige vormen, doet me denken aan een oud vrouwtje met een kapje tegen de regen.

het nieuw ontdekte ven

Groot dikkopje Ochlodes venata

In het 'echte' Kersdijk gebied vind ik een aantal Groot Dikkopjes die lekker aan het zonnen zijn. Prachtige kleuren hebben ze. En hun antennes hebben geen knopje maar een knotsje (iets groter dan een knopje). Nachtvlinders hebben geen knopjes, geen knots

jes, maar geveerde uiteinden. Ook nachtvlinders die overdag vliegen zijn zo herkenbaar.

Ik moet er voor de eerlijkheid nog bij vermelden dat het op naam brengen van insecten een hachelijke onderneming is. Zo lijkt het Groot Dikkopje op de Kommavlinder. Het Klein Dikkopje lijkt op het Geel Dikkopje, en het verschil zit in de onderkant van de antennes...Een slag om de arm is dus op zijn plaats. En van sommige soorten heb ik werkelijk geen idee hoe ze heten. 

Aan het Ecopad staan wat prachtige gele bloemen, echte bijenverleiders:

19 juni 2016 (vervolg)

Na de korte uitweiding over water in Glanerbrug nu écht naar de Kersdijk. Ik ontmoette twee mensen die mij op een wat afgelegen ven wezen. Daar zal ik in de volgende blog wat meer over schrijven. In elk geval lijkt het me een zeer mooie aanvulling op het terrein dat ik inmiddels een beetje begin te kennen. Er is een tussendoor paadje naar de camping; vandaag stonden er in het weitje koeien te grazen.

pad naar camping

Het is bijna zomer en de insecten zoemen en wriemelen er op los. Hommels,bijen, vliegen, torren, vlinders, mieren... het zijn er  niet alleen heel veel in aantal, maar vooral ook in soorten. Het op naam brengen is vaak lastig. Zo zijn er zweefvliegen die zich als hommel verkleden (dat heet mimicry). En er zijn vlinders die tot de Blauwtjes horen, die niet blauw zijn, maar bruin. En nachtvlinders die overdag rondvliegen. En Juffers die alleen het laatste stuk van hun lijf een blauw stukje hebben en daarom Lantaarntje heten, maar niet, wanneer ze toevallig ook rode ogen hebben, want dan zijn het Roodoogjuffers.... en die zijn weer gesplitst in Grote roodoogjuffers en Kleine roodoogjuffers. Ik vind het dan ook niet heel verontrustend als ik een bepaald insect niet direct op naam weet te brengen.

Wat ik zoals tegenkwam:

Soldaatje

Al deze insecten kleiner dan 2 centimeter.

Dan nu een insect wat ik wél op naam kan brengen, namelijk het Heideblauwtje. Deze foto's maakte ik eergisteren in Lievelde, waar we met het IVN een voorwandeling liepen in het Grijze Veld. Maar in de Kersdijk zag ik ze ook, echter nog niet in grote aantallen.

parende Heideblauwtjes op Dopheide

Heideblauwtje Plebejus argus - mannetje

De Heideblauwtjes vliegen van half juni tot half augustus. Het mannetje is blauw en het vrouwtje bruin. Op Vlindernet.nl lees ik: De vlinders voeden zich vooral met nectar van gewone dophei, struikhei en muizenoor. De mannetjes zoeken naar vrouwtjes door het maken van patrouillevluchten of het vertonen van territoriaal gedrag. De vlinders komen vaak 's avonds bijeen in bijvoorbeeld een pol pijpenstrootje en vormen daar een slaapgezelschap. En om nog een voorbeeld te geven dat het lastig is, om insecten goed op naam te brengen: Voor het meest zekere determinatiekenmerk moet een mannetje voorzichtig gevangen worden. Met een loep is dan te zien dat de scheen van de voorpoot een krachtige spoor heeft. (Anders is het namelijk een Vals Heideblauwtje...!)

Nog steeds zingen de vogels. Op deze korte opname is onder meer de zanglijster te horen (...denk ik...)

Dopheide Erica teralix

Langzaam aan komt de Dopheide in bloei. De Struikheide echter neemt in de Kersdijk de meeste plaats in. Dopheide heeft een voorkeur voor een iets nattere standplaats.

Dopheide Erica tetralix

19 juni 2016, 14.50 - 18.00 uur, half bewolkt, 20 graden, zeer weinig wind

Blauwe reiger

Hoewel de Blauwe reiger geen gast is in de Kersdijk bij mijn weten, zet ik hem toch even in de blog. Ik kwam hem tegen op de brugleuning bij de vijver aan de Heidevlinder, op weg naar de Kersdijk. Ik zag de vijver nog niet eerder met zo'n hoge waterstand, de lage bruggen waren nét nog begaanbaar... Nu is er weliswaar heel veel regen gevallen de laatste dagen, maar waarom het nu zo blijft staan is mij niet direct duidelijk.
Na enig speurwerk vind ik een reden. Het heeft te maken met de manier van water vasthouden in de hele wijk. De vijver waar ik het over heb is die bij 'Eilermarke'.  Zie deze site: https://www.ruimtelijkeplannen.enschede.nl/NL.IMRO.0153.20101372-0002/t_NL.IMRO.0153.20101372-0002_4.2.html

watersysteem Glanerbrug

13 juni 2016, 14.50 - 16.30 half bewolkt, zon, later regen, 17 graden

ree in het weitje naast de Kersdijk

Een blik op de buienradar maant mij om voor de buien nog even naar de Kersdijk te gaan, paraplu mee. Die kwam nog van pas. Ik was insecten aan het zoeken op bloeiende bramenbloemen, toen het in de verte begon te rommelen...onweer. Wolken schoven voor de zon en weg waren alle insecten.
Even later de eerste druppels, en een buitje volgde. Niet zo'n enorme, zoals de laatste weken her en der in het land vallen. Die enorme buien zijn zeer plaatselijk; hier is het nog steeds behoorlijk droog.

hommel op hondsroos

Tijdens de lessen van de IVN-cursus hadden we het over insecten. Nou heb ik die beestjes altijd al bewonderd, letterlijk en figuurlijk, maar als je er een beetje meer van gaat leren wordt het allemaal nog wonderbaarlijker en interessanter. Zo schrijf ik als onderschrift bij deze foto: 'hommel op Hondsroos'. Maar de vraag is nu: wélke hommel... In Nederland komen zo'n dertig soorten voor! Onderstaande foto  is van een Aardhommel; ik meen dat het dezelfde is als op de Hondsroos.

   Aardhommel (geen eigen foto)

 

 

De zomer nadert inmiddels met rasse schreden, het is bijna 21 juni. In veel bomen en struiken worden al vruchten gevormd. In de Eik zitten mini-eikels, de Hondsroos is bottels aan het maken, de Braam heeft al echte bramen (helaas nog niet rijp).

Wilde Kers

 De Wilde Kers (Prunus Avium) die groeit in de Ecozone zit ook goed in de vruchten. Deze soort is de 'stamvader' van kersenbomen die in onze boomgaarden staan. Oorspronkelijk groeide de Wilde Kers in loofbossen. Door veredeling is de vrucht zoeter en groter geworden, maar de vruchten van de Wilde Kers zijn ook prima te eten. Aan de bladaanzet zitten twee felrode klieren, waar een zoetige stof uit komt. Deze stof lokt mieren (nog ééntje te zien helemaal rechts op de foto). De mieren eten hiervan en als dank ruimen ze andere dieren op die het op de boom zélf gemunt hebben.

kliertjes op Wilde Kers

Hondsroos - bijna uitgebloeid

Hondsroos - uitgebloeid

Hondsroos - bottel in wording

De Hondsroos heeft heerlijk geurend bloemen. Er komen veel insecten op af, vooral bijen, die op deze manier helpen met de bevruchting. Als je een blaadje fijnwrijft en er aan ruikt, heeft het geen geur. De Egelantier, die erg op de Hondsroos lijkt, heeft bij fijnwrijven wél een geur, en kan zo van de Hondsroos onderscheiden worden. Als de bottels rijp zijn worden ze graag gegeten door bijvoorbeeld Kramsvogels.

een insect op de Boterbloem

gaasvlieg - welke?

 

Net als bij de Hommels, zijn er van Gaasvliegen meerdere soorten. Het precies op naam brengen is lastig, zeker met een foto die niet duidelijk genoeg is. Van het insect op de Boterbloem is de foto wél duidelijk, maar kon ik nog geen naam vinden. Geweldig zijn de achterpoten! Misschien heeft de naam daar wel mee te maken. Vaak is de Nederlandse naam een toespeling op hoe het diertje er uitziet.

3 juni 2016, half bewolkt, 22 graden, weinig wind, 16.30 -19.00

Kleine Zonnedauw (Drosera Intermedia)

Kersdijk is een nat gebied, waar Struikheide en Dopheide groeit, Gagel, Berkenbomen. In een dergelijk gebied is de grond wat zurig, en er zitten weinig voedingsstoffen in. Dat ik vandaag Kleine Zonnedauw vond is op zich niet vreemd, maar wel een leuke gebeurtenis! Wat een geniaal plantje. Omdat er in de grond zo weinig voedingsstoffen zitten, heeft de zonnedauw een list bedacht. De plant maakt 'dauwdruppels', een kleverige stof, waar insecten op af komen. Vervolgens rolt het blad zich om het insect, dat daarmee gevangen zit. Met verteringsenzymen wordt het insect als het ware opgegeten. De voedingsstoffen die nu vrijkomen zijn voor de Zonnedauw.
De Kleine Zonnedauw staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten en is wettelijk beschermd.

Larve Lieveheersbeestje

 De temperatuur is de laatste dagen weer stijgende, ruim boven de twintig graden. Er viel daarbij veel regen. Al het groen knalt de grond uit.
Insecten hebben soms hele opvallende kleuren, die mooi afsteken op de jonge bladeren.
Een Lieveheersbeestje in wording zat op een stuk hout, de stippen zijn al te zien. Grappig, ik zag even later een volgroeid Lieveheersbeestje zónder een enkele stip...Het blijkt een Veelkleurig Aziatisch Lieveheersbeestje te zijn.

Veelkleurig Aziatisch Lieveheersbeestje

 

 

 

 

Op een Weegbree zijn eitjes afgezet...piepklein. Geen idee van welk dier. Volgende zoektocht...levert op, dat het wellicht eitjes van een Lieveheersbeestje zijn. Ik ben echter niet zeker, omdat op de afbeelding waarop ik die vond, de eitjes 'hangen' , en hier 'liggen' ze.

 Ondertussen zingen de vogels nog steeds, vandaag vooral een Merel goed op dreef. Verder Tjiftjaf en Boompieper. Bij het water hoor ik kikkers kwaken.

 Afgelopen zaterdag deed ik mee aan een Waarneming.nl - dag in het Haaksbergerveen. Daar wees iemand mij een Zakdrager aan. Nog nooit zoiets gezien, of zelfs van gehoord. Wat schetst mijn verbazing...vind ik vandaag zo'n ding! Zakdragers zijn hele kleine nachtvlinders.

De rupsen maken van grassprietjes en kleine takjes een omhulsel waar ze door beschermd worden. De vliegtijd loopt van mei tot en met juli. Alleen de mannetjes hebben vleugels.

Gewone Zakdrager (Psyche Casta)

Ook nog mooi de Vuurkever, met gekartelde antennes.

Vuurkever